In april 2012 won ik de F.W. Sijthoff Tegel voor journalistiek talent. De NOS was zo sportief om de hoogtepunten van de uitreiking te monteren, de organisatie om er een digitale glossy van te maken en Eva Jinek om De Tegel uit te reiken.
Journalist
In april 2012 won ik de F.W. Sijthoff Tegel voor journalistiek talent. De NOS was zo sportief om de hoogtepunten van de uitreiking te monteren, de organisatie om er een digitale glossy van te maken en Eva Jinek om De Tegel uit te reiken.
Op deze pagina staan een aantal van mijn stukken over de Nederlandse politiek die in 2011 en 2012 in De Pers verschenen.
Op de schopstoel van premier Rutte, dat zitten de 50 Kamerleden die van het kabinet moeten verdwijnen omdat de Kamer met eendere verkleind zou moeten worden. Symboolpolitiek op zijn slechts, die 50 zijn keihard nodig. De democratie functioneert nu al niet best. Ik zocht uit wat we afgelopen jaar wel niet gemist zouden hebben als het plan al was doorgevoerd.
Het hoort niet zo te gaan, maar het is de dagelijkse praktijk in Den Haag. Tweede Kamerleden zijn zo trouw aan de partij dat ze zelden tot nooit anders dan stemmen dan hun partijgenoten. De laatste tien jaar is het 13 keer voorgekomen dat Kamerleden afwijkend stemden bij wetsvoorstellen, bij moties was dat 64 keer het geval. Dat bleek uit een inventarisatie die de Tweede Kamer deed op mijn verzoek en die terecht kwam in het stuk Makke schapen.
Hij hield het Binnenhof een aantal maanden van 2011 goed in zijn greep: de Angolese asielzoeker Mauro die van minister Leers terug naar Angola moest. Dat hij en niet een van de honderden andere gevallen in het nieuws kwam komt niet alleen door zijn schrijnende situatie. Organisatie Defence for Children had een flikke vinger in de pap. Die Limburger hoort in Angola.
Interview met minister Gerd Leers. Hij doet ‘geen spat’ af van eerdere uitspraken: immigratie is een verrijking voor de samenleving. Ook al is er een recordaantal migranten binnengekomen, de minister van Immigratie en Asiel laat zich niet opjagen door de PVV. ‘Had ik voor Mauro de zaak opgelost, dan had de volgende week hier Paco gestaan, Taco en noem ze allemaal maar op.’
Een aflevering uit de grote immigratieshow die het gedoogkabinet opvoert. De harde maatregelen VVD, CDA en PVV om de migratie van niet-westerse allochtonen te halveren, krijgen we dankzij de EU nooit ingevoerd.
Met veel bombarie opende Mark Rutte in 2008 een baken voor de vrijheid van meningsuiting. Nu is de vrijdenkersruimte opgedoekt omdat al die vrije meningen in de gedoogconstructie niet meer handig uitkwamen.
Interessant was om in kaart te brengen kaart te brengen hoe het Nederlandse standpunt rondom de Libië-oorlog veranderde. In vier maanden tijd schoof en draaide minister Rosenthal zo dat van zijn aanvankelijke beloftes en uitspraken niets over bleef.
Overheidsprojecten mislukken, politieke partijen kampen met een gebrek aan aanwas en politiek talent en het vertrouwen van de burger in de politiek is niet best. Het antwoord uit Den Haag is niet investeren en verbeteren, maar bezuinigen op de politiek. Een rare vorm van masochisme constateerde ik. Democratie mag best wat kosten. Zeker als je ziet dat landen om ons heen veel meer aan (de ondersteuning van) hun volksvertegenwoordiging uitgeven.
Overvallen, drugshandel, moord, zinloos geweld, verkrachting en overlast. Maak je geen zorgen, het wordt straks allemaal flink de kop in gedrukt dankzij het paradepaardje van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie: de nieuwe nationale politie.
En als afsluiter een sprookje voor Prinsjesdag. Lang, lang geleden woonde hij al in het Koninkrijk der Nederlanden. Niemand krijgt hem gedood, dat staatsschuldmonster.
Toen in februari 2011 de Arabische lente in volle bloei stond ging De Pers naar Egypte. Op visite bij de Moslimbroederschap waar we Secretaris-generaal Mahmoud Ezzat spraken die zogenaamd niks van een islamitische staat moest hebben. Met die zonnebloemtegeltjes op het toilet zou je hem bijna gaan geloven.
We schreven over het almachtige Egyptische leger. Mubarak was pas een paar dagen weg, en op het Tahrirplein was een groot volksfeest. Toen al voorspelden we dat de hosanna stemming in Caïro waarschijnlijk wat overdreven was omdat de generaals de macht niet zomaar zouden loslaten. Van bronwater tot kip en koelkasten. Het Egyptische leger heeft alles in handen. Zo is het nog steeds.
Met al die feestvierende Egyptenaren op televisie leek het alsof hele land blij was met het vertrek van Mubarak. Nee hoor, we gingen op zoek naar het geboortedorp van de oud-president. Daar werd Mubarak flink gemist.
Wat het meest bijblijft? De bijzondere, uitgelaten sfeer van Egyptenaren die (een tikje naïef) geloofden dat het hele land binnen no-time zo veranderen nu ze hun dictator samen op de knieën hadden gekregen. Hou ze dat voor elkaar kregen deelden ze graag met hun lotgenoten elders in de Arabische wereld. Daarom gaven ze ons een cursus dictator wegpesten.
In 2010 was De Pers bij het WK in Zuid-Afrika. Dit is een selectie van de verhalen die ik er schreef.
Kaapstad zit vol kruidendokters en andere magiërs. Op iedere straathoek prijzen ze zichzelf via flyers aan. Van AIDS tot stress en een kleine penis, alles kan verholpen worden. Ik ging op bezoek bij dokter Nyabingi om te kijken of hij me van een complex kon afhelpen.
Zwarten en blanken. De hele dag door ging het maar over de twee bevolkingsgroepen tussen wie de verhoudingen sinds het einde van de apartheid zijn omgekeerd. Maar in Zuid-Afrika woont ook de grootste diaspora uit India. De politieke strijd van Ghandi zag in Durban het levenslicht. En hoewel Indiers tijdens de apartheid net zo goed geen rechten hadden, willen ze eigenlijk de apartheid terug. Dat bleek toen ik sprak met gewone Indiërs leiders uit de Indische gemeenschap in Zuid-Afrika.
Een nieuw WK, een nieuwe machtsgreep van de FIFA. In Zuid-Afrika bemoeide de Wereldvoetbalbond zich werkelijk waar overal mee. Maar Zuid-Afrikanen zouden Zuid-Afrikanen niet zijn als ze daar maling aan hadden en op creatieve manieren om de regels heen werkten. Het was hun manier om een middelvinger naar Blatter en de zijnen op te steken.
Dat de apartheid voorbij is zorgt bij menigeen voor nogal wat verwarring. Met politieke correctheid in het achterhoofd zijn in Durban namelijk ook alle straatnamen veranderd. Van A naar B komen was nog nooit zo lastig.
Democratie is mooi. In Zuid-Afrika betekent het vooral heel veel protesteren. Er is een man die daar garen bij spint: de luidsprekerverhuurder.
Zuid-Afrika wijnland. Maar ondanks het einde van de apartheid is er maar een handje vol zwarte wijnboeren. Oupa is er een. Een paar jaar geleden ging hij over zijn nek bij alleen al de geur van een glaasje rood. Nu liggen zijn flessen bij Marks & Spencer.
De honden in Zuid-Afrika hebben niet door dat de apartheid is afgelopen. Ze haten mensen met een kleurtje. Eigenlijk zijn die viervoeters de grootste racisten.
Zuid-Afrika heeft de aantrekkingskracht op Afrikanen die de Verenigde Staten heeft op Mexicanen. Het beloofde land waar alles mogelijk is en gouden bergen wachten. Zimbabwanen, Malawi’s, Nigerianen; iedereen trekt er naartoe op zoek naar een betere toekomst. Tot woede van de zwarte Zuid-Afrikanen die vinden dat hun broeders hun banen afpakken. ‘Onzin’, vinden werkgevers en Afrikanen. Die zwarten zijn veel te lui. Lees verder.
Toen de ophef over de Wikileakscables in volle gang was maakte ik in 2011 in het kader van een journalistiek experiment een pastiche. Ik wilde er mee illustreren hoe Nederland vaak als vanzelfsprekend achter Amerika aanloopt. Dat bleek immers ook al uit de echte gelekte cables en de op handen zijnde Kunduz-missie was wederom zo’n voorbeeld.
Ik nam delen van de ambtsberichten die afkomstig waren van de Amerikaanse ambassade in Den Haag, voegde ze bij elkaar en gaf er waar nodig een actueel tintje aan. Bottom-line was dat de Amerikanen mede vanwege Kunduz weer blij met ons waren. Die onderschepte cable zorgde voor nogal wat ophef omdat enkelen hem voor waar aanzagen. Zelfs de Amerikaanse ambassadeur liet zich erover uit en zei dat ze de actie ‘betreurde’. De dag erop bood ik daarom dan ook maar excuses aan. Voor het plagiaat.
Singapore is het groeiwonder van Azië. Volgens de president is dat mede te danken aan de strakke discipline en strenge wetgeving. Op drugs staat de doodstraf. De verkoop van kauwgum is verboden. De media zijn gecensureerd en de hele stad hangt vol met verbodsbordjes. Over de gele lijn stappen voor de metro: 500 dollar. Aan de noodrem trekken: 5.000 dollar. En dan hebben we het alleen nog maar over de metro gehad. Vrijwel alles is verboden in de stadstaat, tot de de Playboy aan toe. Nogal apart dus dat Singapore prostitutie legaal heeft verklaard en de overheid het tot in de puntjes regelt. Lees verder.
Hij krijgt er de laatste jaren nogal van langs in Nederland: de Poolse medemens. Soms terecht, maar wij wilden wel eens zien wat er nou allemaal waar was van die vooroordelen en trokken op mijn initiatief met De Pers twee weken door Polen.
Iedere Pool verdeelt zijn land onder in twee delen: het moderne deel A en het achtergestelde deel B. Polen B is in verval omdat het leeg loopt. De EU pompt er veel geld in maar daar willen de inwoners niets van weten zo bleek in Polen B.
Opvallend was dat in Polen ondanks het oorlogsverleden antisemitisme nog flink aanwezig is. Soms verborgen in raar bijgeloof; menigeen gelooft dat het wrijven over de neus van een jood geluk brengt. Soms gewelddadig zo ondervond de opper-rabbi Michael Schudrich die ik sprak. Veel jonge Polen leggen zich er niet bij neer. Zo is er de controversieele kunstenaar Rafal Betlejewski die met project Jood, ik mis je! het tij probeert te keren.
Vreemde talen afschaffen op de universiteit doen ze in Polen niet. De studie Nederlands is er zelfs populair. Overigens niet omdat de studenten willen emigreren. De studie is ‘exotisch’ en trekt ambitieuze buitenbeentjes aan die niet net zoals iedereen economie of rechten willen doen. Populair in het bedrijfsleven bovendien, want een Neerlandicus heeft laten zien dat hij ‘alles kan leren’. Lees verder.
Veel indruk maakte de sociale beweging Krytyka Polityczna die ongekend populair is onder jonge Polen. Krytyka is een denktank, collectief van intellectuelen en kunstenaars, links-cultureel centrum en een uitgeverij. Het is de aanjager van de langzame liberalisering in het oerconservatieve Polen. Om een voorbeeldje te noemen: via een uitgekiende campagne wisten de jongeren te zorgen voor liberalisering van het Poolse softdrugsbeleid.
Een selectie van artikelen die ik in de loop der jaren schreef over het merkwaardige Nederlandse (soft-)drugsbeleid.
Het Nederlandse drugsbeleid en de discussie erover wordt al jaren op basis van valse aannames gevoerd, constateerden collega Julien Althuisius en ik in maart 2012.
Ergens voorbij Groningen staat de enige legale wietkwekerij van het land: Bedrocan. Daar wordt met een vergunning van het ministerie van Volksgezondheid medicinale cannabis geteeld. Lees verder.
Legaliseer die handel en los het tekort op, vinden verschillende economen. Door de schizofrene situatie rond het Nederlandse coffeeshopbeleid op te lossen en coffeeshophouders legaal wiet te laten inkopen, gaat de Nederlandse schatkist er honderden miljoenen per jaar op vooruit.
Hangjongeren, te hard rijdende auto’, afval op straat: coffeeshops zouden volgens tegenstanders voor flinke overlast zorgen. Maar niet in de Amsterdamse Baarsjes. Daar is de buurt veiliger door coffeeshops vanwege de ‘buurtgastheren’ die worden ingezet. Nadat ik het onder de aandacht bracht werd sloeg het concept zo goed aan dat een coffeeshop in Leeuwarden er zelfs overheidssubsidie voor kreeg.
‘Wiet kweken is niet leuk meer’, vertelde professionele teler David in 2009. Hij zit in het nauw door door ripdeals en toenemend politieoptreden. Lees verder.
Hoewel in Engeland veel populairder, vonden designerdrugs zoals Mauw Mauw ook de weg naar de neuzen van Nederlandse jongeren.
Zonder twijfel een van de betere voorpagina’s van De Pers. Voor de krant volgde ik de Nederlandse politietrainingsmissie in het Afghaanse Kunduz kritisch. Ik ontdekte dat de uitwerking van die veelgeprezen Dutch approach nogal tegenviel. Door een Wob-verzoek kwam ik erachter dat Nederland van tevoren door de NAVO gewaarschuwd was dat er niet genoeg rekruten zouden zijn als we zo krampachtig aan onze civiele missie zouden vasthouden.
Mission Impossible Kunduz noemden collega Kustaw Bessems en ik de missie al in maart. Dankzij GroenLinks, de kingmaker van de Kunduzmissie, zit de regering vast in een web van onrealistische beloftes. Dat is vooral vervelend voor GroenLinks.
Dat bleek begin 2012 op het GroenLinks-congres, maar eigenlijk ook al in november 2012 toen de NAVO Nederland vroeg om een uitbreiding van de missie omdat er niet genoeg politieagenten waren om te trainen. De stekker eruit of draaien schreef ik toen.